Interview Theo Bovens, voorzitter Raad van Toezicht

Interview Theo Bovens, voorzitter Raad van Toezicht

“Toneelgroep Maastricht is een theaterwerkplaats en toneelgezelschap in één en is niet meer weg te denken in onze provincie” 

Als hij zou moeten kiezen tussen een rol in de Raad van Toezicht voor een commerciële organisatie of een culturele instelling, dan gaat zijn hart toch sneller kloppen van dat laatste. Zeker wanneer die instelling hard aan de weg timmert en experimenteert en actief meedenken als voorzitter gewenst is. Niet gek dus dat Theo Bovens als nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht van Toneelgroep Maastricht met veel enthousiasme uitkijkt naar het vervullen van deze functie, die hij een paar maanden geleden overnam van Odile Wolfs.

Zijn portefeuille met bestuurlijke functies is inmiddels mooi gevuld met o.a. posities als toezichthouder bij Zuyd Hogeschool en Stichting Democratie, CDA-lijsttrekker voor de Eerste Kamer en bestuurslid van een aantal charitatieve instellingen. De rol als voorzitter van de Raad van Toezicht voor de toneelgroep in het zuiden voegt hij daar nog graag aan toe. “Toen ik stopte met mijn werk voor de Provincie heb ik voor mezelf besloten dat ik graag nog iets wilde doen in de culturele sector. Dit sluit daar mooi bij aan,” aldus de nieuwe voorzitter. Nu is de theateromgeving hem sowieso niet helemaal vreemd. Eerder al, van 2003 tot 2007, maakte hij deel uit van het bestuur van Het Vervolg, de voorloper van Toneelgroep Maastricht.

Cultuurplan 2025 - 2028
En dan is de timing ook nog eens een bijzonder interessante, zo oordeelt hij zelf. De nieuwe kunstenplanperiode 2025 – 2028 staat namelijk voor de deur en dus moet een nieuw plan hiervoor eind 2023 worden ingediend. “Dat betekent dat we als club, en dus ook als Raad van Toezicht, goed moeten gaan kijken naar de koers die wordt ingezet.” Gelet op de ontwikkelingen binnen de toneelgroep bevindt het gezelschap zich volgens Bovens in een buitengewoon interessante tijd. “Toneelgroep Maastricht heeft de laatste jaren bepaald niet stilgezeten. Als professioneel gezelschap met een vaste creatieve, artistieke leiding in de personen van Michel Sluysmans en Servé Hermans, aangevuld met Jouman Fattal als terugkerend gastregisseur, heeft de zichtbaarheid een flinke boost gehad. In heel het land en in eigen provincie. Van Cultura Nova in Heerlen, Koningsdag in Maastricht en over een tijdje betrokkenheid bij een nieuw spektakelstuk in Tegelen, tot grote repertoire toneel en nieuwe teksten over actuele en soms schurende onderwerpen in het land. Het aanbod is gevarieerd en breed, van spektakelstukken en experimentele toneelproducties tot talentontwikkeling en educatie. “Toneelgroep Maastricht is daarmee een theaterwerkplaats en toneelgezelschap in één en is niet meer weg te denken in onze provincie, en een voorbeeld in Nederland. Dat vind ik heel mooi. Het feit dat de toneelgroep landelijk als cultuurplan instelling erkend is, biedt bovendien voldoende ruimte om te experimenteren.”

Risico’s en resultaten
Dat experimenteren gebeurt dan ook volop. Zo is ook gebleken in de Covid periode. Bij gebrek aan speelmogelijkheden in het theater, werd volop gezocht naar alternatieven in de vorm van film en online voorstellingen. “Corona heeft daarbij als een katalysator gewerkt om nieuwe mogelijkheden te ontdekken. Het succes van de spektakelmusical Dagboek van een Herdershond deed daar nog eens een schep bovenop. De toneelgroep zet daarmee nu in op een veel breder aanbod en bereik. Voldoende stof tot nadenken dus voor de toekomst, zo concludeert Bovens. Zijn rol als voorzitter gaat daarmee verder dan slechts toezien en het kritisch meekijken naar de grote lijnen. “Er wordt van ons als raad ook gevraagd om mee te denken en over de inhoud te sparren. Daar houd ik van. Want, wil je als gesubsidieerde culturele instelling de vleugels uitslaan en ondernemend aan de weg timmeren door ook grotere producties te gaan aanbieden, dan brengt dat ook grotere (financiële) risico’s en resultaten met zich mee. Hoe verhoudt zich dat tot het feit dat de toneelgroep subsidie ontvangt? En hoe gaat zich dat de komende jaren verder ontwikkelen? Dat is een interessante discussie. Niet alleen voor ons, maar ook vele andere culturele instellingen in het land en dus ook voor het ministerie van OCW. Het antwoord daarop, dat weten we nu nog niet. Daar gaan we de komende tijd mee aan de slag. De nieuwe spektakelmusical Het was Zondag in het Zuiden dat voor de zomer van 2023 gepland staat, zien we in die zoektocht als een interessant experiment. Het zal meer inzicht gaan bieden in wat het Toneelgroep Maastricht brengt om te participeren in zo’n grootschalige productie. Het is goed om te ontdekken of dit een formule is die ons past en van waaruit kunnen verder bouwen.”

Brug slaan
Is Limburg dan de juiste plek om te experimenteren met theater; het Limburgs publiek staat immers niet meteen bekend als het grootste toneelpubliek? Bovens: “Toneelgroep Maastricht heeft de laatste jaren een grote en trouwe achterban in de provincie opgebouwd. Maar het is en blijft belangrijk om die brug te slaan naar andere groepen in de samenleving om toneel en theater meer toegankelijk te maken. Tegelijkertijd kun je je ook afvragen of de omvang van je publiek de belangrijkste maatstaf moet zijn of je iets wel of niet moet maken. Als je het mij vraagt, is dat niet zo. Misschien trekt niet elke voorstelling volle zalen, maar dat betekent niet dat je het daarom niet moet aanbieden en hier alleen producties voor het grote publiek moet maken. Je moet je publiek ook een beetje (op)voeden door het gewoon aan te bieden en de gelegenheid te bieden kennis te maken. De variatie die Toneelgroep Maastricht brengt, is een heel belangrijke bij het slaan van die brug. Zowel in aanbod, maar ook in locaties, want gelukkig beschikken we in de hele provincie inmiddels over steeds meer zalen en locaties - klein en groot - om een aanbod in verschillende soorten en maten samen te stellen. Dit in combinatie met een kwalitatief sterk gezelschap en achterban, geeft de mogelijkheid om vanuit een gezonde situatie te experimenteren. De ideale uitgangspositie om dit te kunnen doen, lijkt me en ook de ideale tijd dus om als voorzitter van de Raad van Toezicht in te stappen en dit van dichtbij te mogen volgen.”

Interview door Sanne Tummers voor Toneelgroep Maastricht
8 december 2022